عادت‌هایی که سن زیستی شما را ۶ سال عقب می‌کشد
نتیجه یک مطالعه که قرار است در جلسه علمی سال ۲۰۲۳ انجمن قلب آمریکا ـ مابین ۱۱ تا ۱۳ نوامبر در فیلادلفیا ـ ارائه شود، گزارش می‌دهد که برخورداری از سلامت بالای قلبی-عروقی که با پایبندی به فهرست ۸ ضرورت زندگیِ این انجمن تعریف می‌شود، می‌تواند میانگین سن زیستی افراد را ۶ سال کاهش دهد.
به گزارش راهبرد معاصر؛ برطبق این مطالعه که نیاز به داوری دارد، این فهرست می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی و بیماری‌های مرتبط با سن را نیز کاهش دهد.
فهرست ۸ ضرورت زندگی شامل موارد زیر است:
خواب کافی
پرهیز از کشیدن سیگار
اشتغال منظم به فعالیت بدنی
خوردن غذا‌های سالم
حفظ وزن سالم
برخورداری از سطوح سالم قند و کلسترول خون
نگه‌داری فشار خون در طیف طبیعی
محققان ارتباط بین سلامت قلبی-عروقی را با میزانی که مردم به اجرای فهرست ۸ ضرورت زندگی پایبند بودند، بررسی کردند. آن‌ها میزان پایبندی افراد به این فهرست را بر اساس امتیازی که کسب کرده بودند در سه طبقه برخورداری بالا، متوسط و پایین از سلامت قلبی-عروقی دسته‌بندی کردند.
تیم تحقیقاتی همچنین سن زیستی افراد را با محاسبه سن فنوتیپ افراد اندازه‌گیری کرد. سن فنوتیپ بر اساس سن شناسنامه‌ای به علاوه نتایج ۹ آزمایش خون که برای اندازه‌گیری میزان متابولیسم، التهاب و عملکرد اندام‌های داخلی تجویز می‌شود، تعیین می‌شود.
محققان برای آنکه سرعت سن فنوتیپ افراد را تعیین کنند، تفاوت بین سن شناسنامه‌ای و سن فنوتیپی آن‌ها را محاسبه کردند تا ببینند که آیا آن‌ها نسبت به سن شناسنامه‌ای‌شان در حال سریع یا کندتر پیرشدن هستند.
تحقیق انجام شده روی ۶۵۰۰ نفر نشان داد افرادی که از سلامت قلبی-عروقی بهتری برخوردار بودند، به لحاظ فیزیولوژیکی جوان‌تر از سن شناسنامه‌ای بودند. به‌طور میانگین سن شناسنامه‌ای آن‌ها ۴۱ سال، اما سن زیستی‌شان ۳۶ سال بود.
در نقطه مقابل کسانی که سلامتی قلبی-عروقی پایینی داشتند، خیلی سریع‌تر از هم‌سن‌وسال‌های‌شان در حال پیر شدن بودند. این افراد میانگین سنی ۵۳ سال داشتند، اما سن زیستی‌شان ۵۷ سال بود.
سن زیستی چیست؟
موشه سزیاف، متخصص ژنتیک، می‌گوید: «سن زیستی دربرگیرنده چندین تغییر فیزیولوژیکی است که با رشد افراد رخ می‌دهد.»
او می‌گوید تحقیقات فعلی نشان می‌دهند که این تغییرات عمدتا تحت تأثیر تغییرات مرتبط با سن که روی عملکرد ژن اثر می‌گذارد، رخ می‌دهد. این تغییرات روی عملکرد سیستم ایمنی، متابولیسم، سیستم قلبی-عروقی و مغز اثر می‌گذارد و می‌تواند اثرات نامطلوبی روی سلامتی داشته باشد.
او توضیح می‌دهد: «مطالعات اخیر بین این تغییرات و تغییرات اپی‌ژنتیک، به خصوص تغییرات متیل‌دار شدنِ دی. ان.ای که به سن مرتبط است، ارتباطی قوی کشف کرده است. متیل‌دار شدنِ دی. ان.ای مستلزم علائم شیمیایی روی مکان‌های خاصی روی دی. ان.ای است که عملکرد ژن‌ها را تنظیم می‌کنند.»
سزیاف می‌گوید دگرگونی روی توزیع این علائم می‌تواند روی عملکرد ژن‌ها اثر بگذارد که این خودش روی فیزیولوژی اندام‌های داخلی اثر می‌گذارد.
او تأکید می‌کند که فرایند تغییر متیل‌دار شدنِ دی. ان.ای اغلب به نام «ساعت اپی‌ژنتیک» شناخته می‌شود. درحالیکه طول عمر یک شخص معمولی در حدود ۱۰۰ سال است، اما افراد با طول سن‌های متنوعی وجود دارند.
«این ساعت در مقایسه با سن شناسنامه‌ای انعکاس بهتری از وضعیت سلامتی ماست.»
«سرعتی که این ساعت به جلو می‌رود تا حد زیادی به ما به ارث می‌رسد، اما اکنون بیش‌ازپیش مشخص شده که سبک زندگی، عوامل محیطی و تأثیرات اجتماعی روی سرعت پیر شدن ما اثرگذار است.»
چطور سن زیستی را کند کنیم؟
سزیاف می‌گوید: «این باور وجود دارد که عادت‌های فهرست ۸ ضرورت زندگی می‌توانند روی برنامه‌ریزی ژنتیکی ما، احتمالا از طریق مکانیزم‌های اپی‌ژنتیک، اثر بگذارند. این عادات با مدار‌های تنظیم‌کننده‌ای که با سن تغییر می‌کنند، تعامل برقرار می‌کنند و سیگنال‌های حیاتی‌ای ارسال می‌کنند که می‌تواند برنامه‌های اپی‌ژنتیک را برای یک وضعیت جوان‌تر مجددا تنظیم کند.»
او تأکید می‌کند که شواهد زیادی نشان می‌دهند که عوامل سبک زندگی شامل رژیم غذایی، خواب و ورزش می‌توانند برنامه‌های اپی‌ژنتیکی ما را تعدیل کنند.
او تأکید می‌کند، اما هنوز دقیقا مشخص نیست که چه مکانیزمی باعث می‌شود که این عادت‌ها روی متیل‌دار شدنِ دی. ان.ای و سایر فرایند‌های اپی‌ژنتیکی اثر بگذارند. / راهنماتو